Οικότοπος με Phoenix theophrasti
- Αυτός ο οικότοπος στην Κρήτη, περιλαμβάνει φοίνικες του είδους
Phoenix theophrasti.
- Το είδος Phoenix theophrasti είναι
ένα σπάνιο ενδημικό του Αιγαίου. Απαντάται στην Κρήτη και στη
ΝΔ Τουρκία, σε αμμώδεις υγρές κοιλάδες ή βραχώδεις περιοχές,
κοντά στη θάλασσα. Είναι γνωστό με το κοινό όνομα φοίνικας ή
βαγί.Το πιο γνωστό δάσος με φοίνικες είναι στο Βάι της
Ανατολικής Κρήτης.
- Περιγράφηκε σαν νέο είδος το 1967 από τον Ελβετό βοτανικό Werner
Greuter. Το ονόμασε έτσι προς τιμή του πατέρα της Βοτανικής
Θεόφραστου (372 -287 π.χ.), ο οποίος πρώτος αναφέρει την
ύπαρξη του φοίνικα στην Κρήτη, στο έργο του «Περί Φυτών
Ιστορία».
- Είναι δένδρο δίοικο, δηλ. με δένδρα που φέρουν μόνο αρσενικά ή
μόνο θηλυκά άνθη. Φτάνει σε ύψος έως 10 m, παράγει παραφυάδες
και μπορεί να εμφανίζει περισσότερους από έναν κύριους κορμούς.
Ανθίζει από τον Απρίλιο έως το Μάιο και τον Οκτώβριο ωριμάζουν
τα σπέρματα του. Μοιάζει με τη χουρμαδιά
(Phoenix dactylifera), αλλά οι καρποί
του δεν είναι βρώσιμοι. Το άλλο είδος φοίνικα, ο
Phoenix canariensis, που χρησιμοποιείται
εκτεταμένα σαν καλλωπιστικό, αυξάνεται ταχύτερα και διακρίνεται
για τον πιο χοντρό και ψηλό κορμό του και για το ότι δεν παράγει
παραφυάδες.
- Ο οικότοπος αυτός, περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι της Οδηγίας
των Οικοτόπων και θεωρείται προτεραιότητας για προστασία. Το
είδος Phoenix theophrasti,
προστατεύεται από το Π.Δ.67/81, από τη Συνθήκη της Βέρνης και
περιλαμβάνεται στα παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας των
Οικοτόπων. Το 1973, το φοινικοδάσος του Βάι κηρύχτηκε
Αισθητικό Δάσος (Π.Δ. 121/73, ΦΕΚ 170/Α΄/73) και έκτοτε
προστατεύεται από τη δασική νομοθεσία.
- Στα πλαίσια του προγράμματος CRETAPLANT, το Μικρο-Απόθεμα για
την προστασία του οικοτόπου ορίστηκε μια έκταση 22 στρεμ. στην
περιοχή της Χρυσοσκαλίτισσας.
